Со новиот Закон за спречување перење пари и финансирање на тероризам („Службен весник на РСМ.бр.151/22), предвидени се измени во однос на уписот на вистински сопственици, односно утврдени се промени на роковите за упис, субјектите кои се обврзани да извршат упис во рамки на истиот, како и нов пристап во утврдувањето на вистински сопственик кај фондациите.
Законскиот ррок за внесување на податоците за вистинските сопственици е 15 дена од уписот на деловниот субјект во трговскиот регистар и во регистарот на други правни лица, односно 15 дена од промената на податоците за вистинскиот сопственик, наместо досегашниот рок од 8 дена.
Вистински сопственик согласно законот е лицето:
-кое крајно го поседува или го контролира правното лице преку директна и/или идиректна сопственост на доволен процент од уделите, односно акции или права на глас како и преку друг сопственички интерес во тоа прано лице, вклучително и преку акции на доносители или друг облик на контрола;
-кое има висока управувачка позиција во правното лице, односно кое со закон и интерните акти е овластено да управува и е одговорно за работењето на правното лице.
Воедно, се прави разлика во дефинирањето на вистински сопственик на труст и правен аранжман и се дефинира вистински сопственик на фондација.
Вистински сопственик на труст е секое физичко лице кое е:
-основач;
-повереник;
-заштитник, доколку има;
-корисник или група на корисници под услов идните корисници да се утврдени или да можат да се утврдат;
-друго физичко лице кое преку директна или индиректна сопственост или на друг начин врши контрола над трустот.
Вистински сопственик на правен аранжман е лице односно лица кои извршуваат функција иста или слична на вистински сопственик на труст .
Додека, како вистински сопственик на фондација се смета лице односно лица кои извршуваат иста или слична функција на вистински сопственик на труст.
Во однос на субјектите кои се обврзани да извршат упис на вистинскиот сопственик во регистарот со новото законско решение опфатени се и правните субјекти чиишто акции котираат на организиран пазар на хартии од вредност за кои е предвиден рок од три месеци за извршување на оваа обврска од денот на влегувањето во сила на овој закон.
Се утврдува и нов пристап во утврдувањето на вистински сопственик кај фондациите. Фондациите и со постојните прописите за спречување на перење пари и финансирање на тероризам имаа обврска да запишат вистински сопственик во регистарот на вистински сопственици.
Имено со оглед на воведената промена, фондациите потребно е проверат:
-дали имаат внесено податоци за вистински сопственик во регистарот на вистински сопственици;
-дали внесените податоци за вистински сопственик се во согласност со новата дефиниција од ЗСППФТ.
Доколку фондациите утврдат дека е потребно да се усогласат со новите законски одредби, потребно е податоците за вистински сопственик да ги внесат (променат) во регистарот на вистински сопственици во рок од 15 дена, започнувајќи од 12.07.2022 година, односно најдоцна до 27.07.2022 година. Доколку промената единствено се однесува на усогласување со новата законска дефиниција, како датум на индикатор во пријавата се внесува датумот на поднесување на пријавата.
Се утврдува должност за правните субјекти да ги чуваат податоците за вистинскиот сопственик во рок од десет години од денот на основањето на правниот субјект, односно од денот на промената на вистинскиот сопственик.
Податоците кои треба да се чуваат се следните:
-За вистинскиот сопственик и тоа: име и презиме; адреса за живеалиште осносно престојувалиште, ден месец и гоина на раѓање, единствен матичен број или друг идентификациски број и податок за видот, бројот, издавачот, државата и датумот на издавање на документот за идентификација, државјанство и податоци за видот и обемот на вистинската сопственост.
-Правната форма и сопственичката структура, а трговските друштва и податоци за уделите, влоговите или друга форма на учество во сопственоста на друштвото.